Gelecek mobildedir
Ülkemizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün aklımızda yer edene onlarca sözünden birisi olan “İstikbal göklerdir.” söylemini bilmeyenimiz yoktur. Yaşayan Türkçe ile bu cümlenin anlamı: “Gelecek göklerdedir.” Geçtiğimiz günlerde katıldığım 7. Mobil Geniş Bant Forumu’nun sloganı “Mobile is the Future” (Mobil gelecektir) bana nedense Mustafa Kemal Atatürk’ün yukarıda bahsettiğim sözünü hatırlattı.
Bin 500’ü aşkın telekom ve dikey endüstri lideri, analist ve medya mensubu, Huawei, GSMA ve GTI tarafından ortaklaşa düzenlenen “7. Mobil Geniş Bant Forumu” için bir araya geldiler.
Telekom operatörlerinin bilanço rakamlarının gittikçe sıkışmasının sebepleri olarak; kar marjlarının iyice düştüğünü ve ses trafiğinin de mesajlaşma uygulamları sayesinde veri hatlarına yani mobil internet üzerine kaydığını düşünürsek, 7. Mobil Geniş Bant Forumu telekom operatörleri için yeni fırsatlar sundu. Bunlar; uygulama merkezli ağlar oluşturma ve açık ekosistemler hayata geçirilmesi idi.
Forum’un açılış konuşmasını yapan Huawei Başkan Yardımcısı ve Dönüşümlü CEO’su Ken Hu, bir bakıma mobilin geleceğine ışık tuttu ve Huawei’nin bu konuda neler yaptığını anlattı. Hu, mobil operatörlerin yukarıda bahsettiğimiz fırsatları değerlendirebilmeleri için X Laboratuvarlarını kurduklarını açıkladı. Hu, X Laboratuvarlarının, endüstride açık ekosistemlerin hayata geçirilmesi, iş ve teknoloji alanında inovasyonun teşvik edilmesi ve mobil uygulamalar için gelecekteki kullanım örneklerini ortaklaşa keşfetmek amacıyla operatör, teknoloji sağlayıcılar ve dikey endüstri ortaklarının biraraya gelecekleri yeni araştırma platformları olduğunu söyledi.
Hu, ‘’X Laboratuvarlarında, mobil teknolojiler kimyasal tepkimeye benzer şekilde, ürün ve hizmetler için yepyeni uygulamalar oluşturmak için bir araya gelip entegre olacak ve tüm endüstrinin sayısal dönüşümünde sürükleyici bir güç olacaktır’’ dedi.
Mobilin geleceğinde üç fırsat gördüklerini bunlarının ilkinin video alanında olduğuna dikkat çeken Hu, “Video, medyada içerik aktarımında, sosyal ve profesyonel iletişimde, pazarlama gibi en popüler yöntem haline geldi. Video ve diğer görüntüler, mobil ağ trafiğinin yüzde 60’ını oluşturuyor. Eğlence videoları bu pazarın en büyük payını oluşturuyor ve bu da operatörlerin devreye girmesi için büyük bir alan açıyor. Endüstriyel uygulamalarda ise kamu güvenliği, trafik gözetimi ve lojistik alanlarında mobil video çözümleri fırsatlarla dolu. Video iletişim dünyasında canlı video yayını büyük bir küresel olay haline dönüştü” diye konuştu.
İkinci büyük fırsatın ise ev pazarında olduğuna dikkat çeken Hu, şöyle devam etti: “Günümüzde dünyada yaklaşık 2 milyar civarında hane bulunmaktadır. Bunlardan 1.3 milyarının geniş bant bağlantısı, 300 milyonunun ise 10Mbps’den daha düşük hızda bağlantısı vardır. Bu 1.6 milyar hane, kablosuz geniş bant için ideal bir pazardır. Bugüne kadar 100’den fazla telekom operatörü Huawei’nin ‘’kablosuzdan x’e‘’ (WTTx) çözümlerini uyguladılar ve böylece 30 milyon haneye ulaştılar. Geri ödeme süresinin, sabit geniş bant ağlardan çok daha kısa süreli olduğu kanıtlandı.’’
Hu’nun tanımladığı üçüncü fırsat ise, patlama yapmanın eşiğinde olan dikey pazarlar. Sayısal dönüşümün sağlanmasında mobil şebekelerin anahtar konumda olduğunu belirten Hu, operatörleri, mobil iletişimde olanakları artıracak ve işbirliği alanında yeni bir anlayış getirecek net fırsatların belirlenmesi yönünde teşvik etti. Hu, servis sağlayıcılar ve endüstri oyuncularının yeni ve kapsamlı iş modellerine daha fazla uyum gösterebilmeleri için yakın bir işbirliği içinde çalışmaları gerektiğini vurguladı. Video, ev ve dikey pazarlarda bu fırsatları yakalayabilmek için teknoloji odaklılıktan uygulama odaklılığa geçilmesi gerektiğini söyledi. Hu’ya göre böylesi bir evrim üç anahtar faktöre bağlı: Bağlantı, mimari ve uygulamalara olanak verecek platformlar.
İşte bu platformlarların hayata geçirileceği X Laboratuvarları insan ve haneyi kapsayan mobil iletişimde üç ayrı alanın keşfedilmesine katkı sağlayacak araştırma ortamları olarak tasarlandı. xLab yaklaşımı üç alt laboratuvardan oluşuyor. Bunlar; mLab, vLab ve hLab.
Mobil kullanıcı deneyim laboratuvarının kısaltması olan mLab, video, canlı yayın, VR ve AR gibi yeni ortaya çıkan mobil uygulamalarında sürükleyici bir kullanıcı deneyiminin nasıl sağlanabileceğine odaklanıyor. vLab’lar ise dikey uygulamalarda mobil teknolojinin dikey endüstrinin tüm sayısal dönüşüm sürecini nasıl sağlayabileceğini keşfetmeye odaklanıyor. XLab yaklaşımındaki üçüncü laboratuvar olan hLab ise akıllı ev uygulamalarının geliştirilmesinde daha çok sayıda hanenin bağlanması ve geniş bant bağlantılarının artırılmasına odaklanıyor.
Sonuç olarak, xLab yaklaşımı bir çok konuda sıkışmaya başlayan mobil operatörlere, müşterilerine yeni iş ve hizmet alanları sunarak ekonomik varlıklarını sürdürebilmeleri için önemli fırsatlar sağlayacak.
(Bu yazının bir kısmı 4 Aralık 2016 tarihli Para dergisinde yayınlanmıştır.)